Görme engelli vatandaşlar ise, toplu taşımada, iş yerinde ve sokakta sosyal mesafeyi ve kendilerini korumakta yetersiz kalacaklarından dolayı bu süreçte gerekli tedbirler alındıktan sonra işlerine başlamak istiyor. Türkiye Görme Engelliler Derneği Genel Başkanı Ramazan Koçak, yüzde 80 ve üzeri sağlık kurulundan raporu olan engelli bireylerin izinli sayılabilmesinin önünün açılması gerektiğini belirtti.
‘Öyle bir şansımız yok’
Görme engelli vatandaşların işyerlerine ulaşım konusunda yolda sorunlar yaşayabileceklerini ifade eden Koçak, “Hiç görmeyen arkadaşlar baston kullanıyorlar. Bastonun bir ucu yerde, bir ucu elimizde. Toplu taşıma araçlarına bindiğimizde bastonlarımızı toplayıp elimize almak zorundayız. Bu da en bariz risklerden biri. Toplu taşıma araçlarında nerenin daha müsait, daha boş ya da dolu olduğunu sizler gözlerinizle görebilir ve oraya yönelebilirsiniz. Ama bizim böyle bir şansımız yok. Yollarda yürürken ya da karşıdan karşıya geçerken birinin kolundan tutmak gerekebiliyor. Bu yardım esnasında temas gerçekleşiyor, bu da risk. Bundan dolayı da biz diyoruz ki yüzde 80 ve üzeri sağlık kurulundan raporu olan bireylerin kurum amirlerinin inisiyatifine bırakılarak izinli sayılabilmesinin önü açılmalı. Zorlayıcı bir süreç, farkındayız ama bu durum önemli” dedi. Körler Federasyonu Başkanı Suha Sağlam da, görme engelli ve engellilerin üretime katılmasının elzem konu olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
‘Gerekli tedbirler alınsın’
“Pandemi sürecinde çeşitli tedbirler alınıyor. Bu tedbirlerinde engellilere yönelik özel kısımları görüldüğü kadarıyla eksik yapılıyor. Engellilerin fiziksel çevreye erişim ve hijyen koşullarının hazır edildiği ortamlara rahatlıkla girip dikkat ediyoruz. Ama süreç şunu gösteriyor ki, engellilere yönelik fiziksel çevreye erişim ve kamu binalarında gerekli hijyen tedbirlerinin yeteri kadar alınmadan 1 Haziran itibariyle tüm vatandaşlar gibi engellilerinde işe başlatılması ciddi bir panik yarattı.
Bu şu demek değil, ‘Evde oturalım. Oturduğumuz yerden katkı sunmadan maaşımızı alalım.’ Biz gerekli tedbirler alınsın ve bu tedbirler çerçevesinde görme engelliler ve engellilerde rahatça güvenilir bir şekilde iş yerine gitsinler üretime ve ülke ekonomisine katkı sunsunlar. Bir engellinin ulaşım araçlarının, çevreninde çok titiz davranmayışından kaynaklı sosyal mesafe kurallarına uymayışı ve hijyen noktalarında nerenin temiz nerenin pis bir yer olduğunu ayırt edemeyişinden kaynaklı bu süreçte gerekli tedbirler alındıktan sonra engelli kardeşlerimiz işe başlasınlar” şeklinde konuştu.
‘İşten kaçmıyoruz’
Normalleşme süreciyle birlikte çalışmaya başlayan görme engelli Fatih Karadayı, şu ifadeleri kullandı:
“Yaklaşık 19 yıldır bir kamu kurumunda görevliyim. İşten kaçmıyorum. Şöyle bir sıkıntı var, o da sosyal mesafeyi görme engellilerin koruması mümkün değil. Toplu taşıma araçlarında hiç kimse olmasa bile koltuğu bulurken birçok yere temas etmek zorunda kalıyoruz. Buralara virüslü biri hapşırmışsa ya da dokunmuşsa oraya temas etmiş oluyoruz. Gören biri en azından hiçbir yere dokunmadan koltuğa oturabiliyor. Karşıdan karşıya geçerken yardım etmek isteyen biri kolumuza girdiğinde başka insanlarla temas etmiş oluyoruz. Bu, günde birkaç kere oluyor. Bunların koronavirüslü olup olmadığını bilmiyoruz. Yüzde 80 ve üzeri olanların kesinlikle idari izinli sayılmaları, diğerleri ise durumlarına göre çalıştırılmalı.”
‘Artık bize yardım bile etmiyorlar’
Engelli Adem Sevindik şunları söyledi: “Ben hastanede çalışıyorum. Burada virüs bulaşma riski daha fazla. Bilmediğimiz yerlerde insanlardan yardım isteyerek hareket ediyoruz. Artık yardım etmiyorlar. Haklı olarak korkuyorlar. Toplu taşıma araçlarında birçok yere temas ediyoruz. Asansöre binerken düğmeyi bulabilmek için birçok yeri elliyoruz. Böyle bir risk var. Benim ve arkadaşlarımın talebi yüzde 80 ve üzeri olanların idari izinli sayılmaları. Çünkü el temasıyla yolumuzu buluyoruz.
