2008 yılı Ekim ayından önce memur olanlardan engelli aylığı, malullük aylığı ile normal emekli aylığı bağlanması, emekli ikramiyesi ödenmesi sistemi aynıdır, bir fark olmaz. Sadece engelli aylığı (yani emekli veya yaşlılık aylığı), malullük aylığı ile normal emeklilik aylığına hak kazanılma şartları farklıdır.
1-Engelli Aylığı (Engelli aylığı olarak bir ödeme bulunmaz, engelli olanlar için de ödenen aylık emekli aylığı olmaktadır)
Şartları: Göreve engellilik mevzuatına uygun olarak girilmesi gerekir, engellik oranı en az % 40 olduğunda, hizmet süresi de en az 15 yıl olduğunda engellilikten dolayı görev yapmakta olduğu Kurum kanalı ile emekli olmak istenir. Kurumlarda kişinin durumunu belgeleriyle birlikte Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderir.
Şayet göreve engellilik mevzuatına uygun olarak girilmeyip daha sonra çalışamaz duruma girenler için de; Çalışma gücü kayıp oranı
- % 50 ila % 59 arasında olduğunda en az 5760,
- % 40 ila % 49 arasında olduğunde ise, en az 6480,
gün hizmet süresi aranmaktadır. Bu çalışma gücü kayıp oranlarını Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu, sağlık raporlarını incelenerek karar verilir.
Kadın memur, erkek memur için belirtilen açıklamalar aynı uygulanır.
Aylık bağlanması, ikramiye ödenmesi sistemi: memurun derecesi, kademesi, göstergesi, ek göstergesi, taban aylığı, kıdem aylığı, emeklilik tazminatı, memur maaş katsayısı uygulanır.
2-Malulen emekli aylığı (Bünyesel rahatsızlıklardan dolayı);
Şartları: Malulen emekli aylığı talebi için memurun hizmet süresinin en az 10 yıl olması gerekir. Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu raporları inceleyip memurun malul olup olmadığını karara bağlar. Bu durumda da memurun durumunu Kurumu Sosyal Güvenlik Kurumuna iletir.
Aylık bağlanması, ikramiye ödenmesi sistemi: memurun derecesi, kademesi, göstergesi, ek göstergesi, taban aylığı, kıdem aylığı, emeklilik tazminatı, memur maaş katsayısı uygulanır.
Kadın memur, erkek memur için belirtilen açıklamalar aynı uygulanır.
3-Normal Emekli aylığı (Normal çalışma süresini ve yaş grubunu tamamlayıp emekli olanlar);
Şartları: Kadın memur, erkek memur 5434 sayılı Kanunda belirtilen hizmet sürelerini ve emeklilik yaş grubunu tamamladıklarında istediklerinde emekli talebinde bulunabilirler.
8 Eylül 1999 öncesi kadın memur 20, erkek memur 25 yılını ve kademelendirilmiş yaş gruplarını, Sonrası için ise hem kadın memur hem erkek memur 25 hizmet yılını ve kadın memurun 58 yaşını, erkek memurun da 60 yaşını doldurması gerekir.
Aylık bağlanması, ikramiye ödenmesi sistemi: memurun derecesi, kademesi, göstergesi, ek göstergesi, taban aylığı, kıdem aylığı, emeklilik tazminatı, memur maaş katsayısı uygulanır.
Sonuç değerlendirmemiz olarak;
Engellilik, malullük, normal emeklilik işlemlerinde 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır.
Aylık bağlanması ve emekli ikramiyesinde hesaplanma sistemi aynıdır, hiçbir fark bulunmaz. Sadece farklılık olarak engellilik, malullük ve normal emeklilik hesaplanmasında esas alınan hizmet süresinin azlığı veya fazlalığı olur.
Yani, normal emekli olan bir memurla hizmet, derece kademe, ek gösterge, görev ünvanı, tahsil vb. gibi durumlarla aynı olmayan malul sayılan, engelli olan memura bağlanacak aylık ve ikramiye farklılık gösterir.
Engellilik oranı emekli aylığını ve emekli ikramiyesini etkilemez, hesaplanma şeklinde bu oranlar bulunmaz.
Örnek olarak;
22 yıl, ¼ ek gösterge 3600 olup, malul emekli olan bayan bir memura;
3500 TL. aylık, 100000 TL. emekli ikramiyesi olur diyelim.
Aynı durumda iken emekli yaş grubunu da doldurup normal emekli olmak isteyen bayan memur veya 61 yaşını doldurmuş yine aynı şekilde 22 yıl hizmeti olan ¼ ve 3600 ek göstergeli bir memur da aynı tutarları alır, hiçbir farklılık olmaz.
Engellilik oranı emsali diğer memurlar için ödenen aylık tutarından fazla olmasını sağlamaz, hep aynı kalır.
