Soru: Eşimin doğum tarihi 1980, sigorta başlangıç tarihi 15.5.1998 ve toplam 2366 gün ödenmiş primi var. 2016 yılında down sendromlu bir oğlumuz oldu. Ayrıca 21 yaşında bir oğlumuz daha var. Eşimin emeklilik şartları nelerdir? Mahmut C.
Cevap: Normal şartlarda eşiniz 20 yıl çalışıp, 5975 prim gün ile 54 yaşında emekli olabiliyor. Ancak engelli çocuğu bulunan kadın çalışanlar erken emeklilik hakkından yararlanabiliyor. Bu durumda olan kadın çalışanların, prim ödeme gün sayılarının dört biri, ödenen prim gün sayılarına ekleniyor. Ağır engelli çocuğu olan kadın çalışanların prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, emeklilik yaş hadlerinden indiriliyor. Böylece erken emekli olabiliyor ve emekli maaşı alabiliyor. Bunun için başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğun varlığının sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi gerekiyor.
GEÇMİŞE YÖNELİK MAAŞ ALAMAZSINIZ
Soru: Babam vefat edeli 6 yıl oldu, annem 3 yıl önce evlendi. Ben de boşandım ve babamdan maaş almaya hak kazanıyorum. Annemin almadığı 3 yıllık maaşı geriye dönük talep etme hakkım var mı? Hasan Y.
Cevap: Boşandığınız tarihten itibaren babanızdan yetim aylığı almaya hak kazınırsınız. Yeni boşanmışsanız, geçmişe yönelik yetim aylığı bağlanmaz. Ancak üç yıl önce boşanmışsanız ve maaş için yeni başvurmuşsanız 5 yıllık zaman aşımı süresi geçmediğinden geçmişe yönelik maaş talebinden bulunabilirsiniz.
BORÇLANMA EMEKLİ YAŞINI ÖNE ÇEKMEZ
Soru: 1971 doğumluyum. Sigorta girişim 1991. Askere 1995’te gittim. Şu anda benim 5 bin 28 prim günüm var. Askerlik borçlanması yatırırsam yaşı öne çeker miyim? Rohat O.
Cevap: 25 yıl çalışıp, 5525 prim gün ile 52 yaşında emekli olabiliyorsunuz. Sürekli çalıştığınızı kabul edersek çalışma yılınızı doldurmuşsunuz ancak 497 gün prim eksiğiniz bulunuyor. Yaş açısından da emekliliğinize bir yıl var. Bu durumda bir yıl daha çalıştığınızda 365 gün prim günü tamamlıyorsunuz ve geri 132 gün prim gün eksiğiniz bulunuyor. Bunu da askerlik borçlanması ile kapatıp, gelecek sene emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması yaparak emeklilik yaşını öne çekemezsiniz.
MALULEN EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Soru: 1994 yılında SSK girişim var. 1975 doğumluyum. 6860 gün primim var. 3 sene önce parkinson tanısı konuldu. Malulen emeklilik şartları nelerdir? Bilgehan Y.
Cevap: Malulen emekli olabilmeniz için çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olmasını raporla tescillemeniz gerekiyor. Bunun için de SGK merkezine başvuracaksınız. Prim gün sayınız malulen emeklilik için yeterli. Malul raporu alırsanız emekli olabilirsiniz. Ancak sizin durumunuzda çalışma yılınız ve prim gün sayınız emeklilik için yetiyor, yaşa takılıyorsunuz. EYT düzenlemesi çıkarsa emekli olabileceksiniz.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI OLABİLİRSİNİZ
Soru: 2002 sigortalı işe giriş tarihim. Ara ara çalıştım ve toplamda 1300 gün sigortam var. Ev hanımıyım. İsteğe bağlı sigorta yaptırabiliyor muyum? Yaptırırsam bu 1300 gün sigortam işe yarayacak mı, yoksa en baştan prim mi yatırmak gerek? Özlem P.
Cevap: Emeklilik için prim gün sayısı eksik olanlar isteğe bağlı sigorta yaptırıp, yeniden sosyal güvenlik sistemine dahil olabilir. Geçmişte çalıştığınız günler boşa gitmez ve 1300 prim gününüz emeklilikte sayılacak. En baştan prim yatırmayacaksınız, 1300 günün üzerini tamamlayacaksınız.
