Engelli futbolunda bugün geldiğimiz yeri anlamak ve anlatmak için sanırım en güzel örnek bir zamanlar sosyal medyada fenomen olmuş ve bir çok ünlünün de katıldığı “10 yıl önce 10 yıl sonra” (10yearschallange) akımında olduğu gibi biraz gerilere, 2006’lara dönmek gerek.
Burada uzun uzun 2006’larda ülkemizde engelli futbolunun yerine ve dünyadaki konumumuza değinmeyeceğim. O tarihlerde sadece rehabilitasyon amaçlı, çoğunluğunu gazilerin oluşturduğu, Kamil Yazıcıoğlu’nun bir araya getirdiği 20 ampute futbolcu ile çıkılan yolda bugün ampute futbolun dünyadaki merkezinin Türkiye olması mı…
Çok az sayıda futbolcusu bulunan görme engelli futbolu “Sesi Görenler Futboluna’ dönüşürken UEFA’dan yılın aktivitasyon ödüllerinden Avrupa şampiyonluklarına uzanan yol mu…
Yine işitme engelliler futbolunun iki dünya şampiyonluğu, Avrupa şampiyonluğu ve Olimpiyat şampiyonluğu (DEAF) ile Türk spor tarihinin en başarılı millîtakımı derecesine ulaşması mı…
Yine bir zamanlar evlerinden çıkarlar mı çıkamazlar mı diye tartıştığımız Down Sendromlu Futsal Millî Takımımızın üç yıl içinde Avrupa şampiyonu olması mı…
Teker teker bu başarıları ve bunların hikâyelerini anlatmaya kalksam bu sütunlara sığmaz. Yalnız altını çizmek istediğim en önemli konu, engelli futbolunun yolunun bu tarihte TFF ile kesişmesinin ardından bambaşka bir boyuta geçtiğimizdir.
Engelli futbolunun hızla yatay gelişmesinin yanında Avrupa ve Dünya Şampiyonaları ile Olimpiyatlarda elde edilen tüm derecelerin bu döneme gelmesi de tesadüfî olmadığının bir nişanı olarak karşımızda duruyor.
Engelli futbolunu geliştirme stratejisi kapsamında “Türkiye Futbol Oynuyor” projesi ve “Futbol Aşkı Engel Tanımaz” sloganı ile 2006 yılında dört Engelli Spor Federasyonumuz ile (İşitme Engelliler Spor Federasyonu, Bedensel Engelliler Spor Federasyonu, Görme Engelliler Spor Federasyonu ve Özel Sporcular Spor Federasyonu) yapmış olduğumuz stratejik ortaklıkla bugün TFF ile Engelli Futbolu 15 yaşında.
TFF’nin ‘Boşluk’ görevi
Engelli futbolun bağlı olduğu dört federasyon olduğuna göre TFF’nin buradaki rolünün ne olduğunu merak ediyorsunuz mutlaka. TFF olarak rolümüzü anlatmak için yıllardır Çinli düşünür LaoTsu’nun ‘Boşluk’ dizelerine başvururum.
“Bir testi yaparsın çamurdan içindeki boşluktur onu yararlı kılan!”
Baştan söyleyeyim, bu “öykü”nün gerçek kahramanları engelli futbolcularımızdır. Testinin hammaddesi de çamurun oluşturduğu testi de engelli camiaları ile engelli futbolcularımızdır. Fakattestinin suyu tutabilmesi için bir ‘Boşluk’a hatta yararlı bir boşluğa ihtiyacı vardır. İşte biz de TFF olarak kimi zaman önde kimi zaman geride durarak ama 15 yıldır stratejik işbirliği çerçevesinde sağladığımız desteklerle mütevazî ‘Boşluk’ görevini üstlendik. Dört Engelli Spor Federasyonu ile testinin iki kulpundan tutarak yukarıya doğru kaldırdığımızda gördüğümüz testinin aslında sayısız “Şampiyonluk Kupalarına” dönüşmüş olduğudur.
Umutlarınız yoksa yaratın
UEFA’ya bağlı ülkeler içerisinde engelli futbolunun gelişmesi konusunda ilk ve tek örneği oluşturan bu yapıda dört Engelli Spor Federasyonu ile işbirliği içerisinde etkin çalışmalar ve organizasyonlar yaptık.
Bütün bunlardan daha önemlisi de bu çalışma ve organizasyonların ilgi çeken bir hikâyesi var.
Önce bir mesaja ve slogana ihtiyaç vardı. Kurul çalışmalarında “Türkiye Futbol Oynuyor” projesi kapsamında “Futbol Aşkı Engel Tanımaz” sloganı ile hareket etmeye başladı.
Hikâyemiz şöyle başlıyordu: “Sesiniz yoksa çığlık atın... Ayaklarınız yoksa koşun... Umutlarınız yoksa yaratın... Bu proje umutlarını yaratanları, sesi olmadan çığlık atanları, ayakları olmadan koşanları ve görmeden gol atanları anlatmaktadır.”
Çok eskilerde değil, daha bundan bir kaç yıl önce engelli futbol liglerimiz ya çok azdı veya hiç yoktu. TFF Engelliler Koordinasyon Kurulu’nun “Engelli Futbolunu Geliştirme Stratejisi” kapsamında bugün tüm Engelli Spor Federasyonlarının tamamında futbol ligleri kurulmuş oldu.
Bu süre zarfında, Türkiye’yi farklı kategorilerde uluslararası platformda defalarca temsil eden Engelli Millî Takımlarımız, elde ettikleritarihi başarılarla ülkemizin gururu oldu ve olmaya devam edecek. İşitme Engelliler Millî Takımımız, Brezilya’da 2022 yılında düzenlenecek 24. İşitme Engelliler Olimpiyat oyunlarının (Deaflympics) grup elemeleri ilk maçında Çekya’yı deplasmanda 6-0 yendi. Ay-yıldızlıların maçını T.C. Prag Büyükelçisi Egemen Bağış izledi. Sn. Bü yükelçimiz bu süre zarfında bir an olsun bizleri yalnız bırakmadı.
Millîlerimiz ikinci maçında ise Fransa’yı 3-0 yenerek Olimpiyat Oyunlarına ka tılma hakkı kazandı. Son Olimpiyat şampiyonu İşitme
Engelliler Millî Takımımızın Brezilya’da da şampiyona olacağına inancımız tam. Sesi görenler futbolunda da 2024 Paris’te yapılacak
Paralimpik Oyunlarına katılmayı hedefliyoruz.
2018 yılında Özel Sporcular Spor Federasyonu ile birlikte down sendromlular futbo lunu hayata geçirdik. Futsal Millî Takımımız Külliye’de Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabul edildi. Erdoğan, Down Sendromlu Futsal Millî Takımı oyuncularıyla Külliye’de futbol oynadı. Sadece 2021 yılında bile, Down Sen dromlular Futsal Millî Takı mımız, İtalya’da düzenlenen 2021 Down Sendromlular Avrupa Oyunları’nda altın madalya kazanarak tarihi bir başarıya imza attı. 2022 yılında da dünya oyunlarında dereceye gireceğini ümit ediyorum.
Ampute Futbol Millî Takımımız, Polonya’nın Krakow kentinde düzenlenen 2021 EAFF Avrupa Ampute Futbol Şampiyonası’nda finalde İspanya’yı 6-0 yenerek ikinci kez Avrupa Şampiyonu oldu. Karşılaşma öncesinde de Avrupa Ampute Futbol Fe derasyonu Başkanı Mateusz Widlac ve Krakow Belediye Başkan Yardımcısı Janusz Koziol ile bir araya geldik. Maçı Yönetim Kurulu Üyemiz İsmail Erdem ve T.C. Varşova Büyükelçisi Cengiz Kamil Fırat ile birlikte izledik. Büyük başarı sonrasında, Cumhurbaşkanımız Erdoğan, ikinci kez üst üste Avrupa şampiyonu olan Ampute Futbol Millî Takımı’nı Tarabya’da kabul etti. Görüşmede Gençlik ve Spor Bakanımız Sn. Mehmet Kasapoğlu ve Başkanımız Sn. Nihat Özdemir de hazır bulundu. 2022 yılında ülkemizde düzenlenecek Dünya Ampute Futbol Şampiyonası’na da Nihat Başkanımızın dediği gibi en iyi şekilde ev sahipliği yaparak dünyada engelli futbolundaki başarılarımızı ve organizasyon yeteneklerimizi göstermeye devam edeceğiz. Dünya şampiyonu olacağımıza inanıyoruz.
Bizler, “TFF Engelli Futbolu 15 Yaşında” filmini hazırladık. Bu video ile “Sesi olmadan çığlık atanların, ayakları olmadan koşan ‘tek ayaklı kramponların’, ‘en güzel gol hissederek atılan gol’ diyen sesi görenlerin, verdikleri mücadele ile bize her zaman ‘umutlarınız yoksa yaratın’ mesajını veren özel sporcuların, down sendromlu futbolcuların gerçek hikâyesini” anlatmak istedik. Gençlik ve Spor Bakanımız Sn. Mehmet Kasapoğlu da bu anlamlı videoda bizzat yer alarak bize destek verdi. Yola çıkarken, UEFA’nın engelli bireylerin futbol oynama fırsatına yardımcı olma misyonunun yanı sıra engelli sporcularımızın organizasyonlarını dünya standartlarının üzerine çıkarma felsefesi ve anlayışını benimsedik. Büyük bir gurur ve mutlulukla ifade edebiliriz ki, bugün geldiğimiz noktaya bakınca çizdiğimiz hedeflerimize ulaştığımızı rahatlıkla söyleyebiliriz. Ayrıca her yıl yenilediğimiz ve güncellediğimiz “Engelliler Futbolunu Geliştirme Stratejimiz” ile hedeflerimizi çeşitlendiriyor ve çıtayı hep yukarılara koyuyoruz. Bu bağlamda kurmuş olduğumuz bu başarılı yapı ile ülke içerisinde yatay anlamda engelli futbolu büyürken, uluslararası rekabette de almış olduğumuz başarılar bunungöstergesi oldu. Türkiye bugünengelli futbolunda dünyanın birçokülkesine ilham kaynağı olmuş birülke durumundadır.
TFF olarak Engelliler SporFederasyonları ile kurduğumuziş birliği ve engelli futbolu ileyollarımızın kesişmesinden sonraelde ettiğimiz sportif başarılarınyanında ülkemizde yaşayan engellivatandaşlarımızın sorunlarınıfutbol yoluyla gündeme getirmeyide başardık.Diyebilirim ki; uzun bir süre‘Tek Ayaklı Kramponlar’ın röveşatagolleri ve ‘Sesi Görenler’in hissederek attıkları gollerle engelli yurttaşlarımızda büyük bir hayranlıkduygusu oluşturuldu ve engellifutbolu, engellilerin sorunlarınıkamuoyuna taşıma konusundalokomotif rolü üstlendi.TFF, futbolun ayırt etmeksizin7’den 70’e herkese ulaştırılması vefutbol oynatma misyonu doğrultu
sunda, düzenli olarak engelli futbolufaaliyetlerini de yürütmektedir. Ayrıca TFF, dört Engelli Spor Federasyonu bünyesinde faaliyet gösterenfutbol branşlarını geliştirmek vedünya standartları üzerine çıkarmak üzere çalışmalar yapmaktadır.
UEFA’ya bağlı ülke federasyonlarıiçerisinde bir ilk özelliği taşıyanTFF Engelliler Koordinasyon Kurulu,dört Engelli Spor Federasyonunasağladığı her geçen yıl artan finansal desteğin yanı sıra Federasyonlara yol gösterme, yön vermemisyonuyla birlikte iletişim vepazarlama alanında da stratejikortaklık ve iş birliği sağlamaktadır.Türkiye, engelli futbolunun gelişimi,ligleri, millî takım faaliyetleri iledünyanın en başarılı ülkesidir.
TFF bu süreçte ana sponsorlarını daengelli futboluna dâhil etti.Millî Takımlar bugün artık markadeğeri olan, kurumsal altyapısınısağlamış, lig isim sponsoru, yayıncıkuruluşu ve medya görünürlüğü ile son derecede önemli bir noktaya ulaştı.
Bir diğer önemli husus da TFF Hasan Doğan Millî Takımlar Kamp ve Eğitim Tesisleri’nin tüm engelli futbol millî takımlarına kamp yap- maları için açılmasıdır. Bu kamplar sporcularımıza moral olmuş, Riva başarıya giden yolun adresi hâline elmiştir. Artık ‘Riva’nın uğuru’ engelli futbolunda bir mottoya dönüşmüştür. 15 yıllık süreçte Federasyon olarak daima pozitif güç oluşturan, futbo-
lun kitleselliğini, gülen yüzünü ve paylaşımcılığını ortaya koyan bu projelerimizi, sporcularımızın Av rupa, dünya ve Olimpiyat şampi-
yonlukları ile taçlandırmalarının mutluluğunu yaşıyoruz. Sevgi dolu bakışlarıyla bizleri mutlu eden, hayalleri gerçek kılan başarılarıyla
futbol aşkının engel tanımadığını bizlere ispat eden sporcularımızla gurur duyuyoruz. TFF olarak Engelliler Spor Federasyonları ile kurduğumuz iş birliği ve sportif başarılarda, bizlere çizdiği vizyon ve destekle önümüzdeki tüm engelleri kaldıran engelli futbolcuların “Nihat Abi’si” değerli Başkanımız Nihat Özdemir’e, ulusal ve uluslararası tüm engelli futbol organizasyonlarında yer alan Engelli Federasyonlarından Sorumlu Yönetim Kurulu Üyemiz İsmail Erdem’e, yine Riva’da gerçekleşen kamplarda engelli millîlerimize moral desteğini esirgemeyen İcra Kurulu ve Yönetim Kurulu Üyemiz Hamit Altıntop’a teşekkür ederim. Ve engelli futboluna her zaman desteğini ve sevgisini esirgemeyen tüm TFF ailesine, başta TFF Genel Sekreteri Kadir Kardaş’ın şahsında tüm çalışanlara teşekkür ederim.
Büyük bir gurur ve mutlulukla ifade edebiliriz ki, bugün geldiğimiz noktada tüm hedeflerimize sırasıyla ulaşıyor ve her yıl yenilediğimiz ve güncellediğimiz “Engelliler Futbolunu Geliştirme Stratejimiz” ile hedeflerimizi hep yukarılara çıkarıyoruz ve çıkarmaya da devam edeceğiz.