Sosyal güvenlik sisteminin en çok kafa karışıklığına sebep olan konuların başında dul ve yetim maaşları geliyor.
Vefat eden eşi ya da babası üzerinden dul veya yetim aylığı alan kişiler, sigortalı olarak çalıştıkları iş yerinden, kendi kusur ve istekleri dışında işveren tarafından çıkartıldıkların işsizlik maaşı alma haklarının olup olmadığını araştırıyor.
Söz konusu vatandaşlar, 4447 sayılı İşsizlik Ödeneği Kanunu tarafından belirlenmiş olan prim gün sayısı, iş akdinin sona erdirilme sebebi gibi şartları sağlayarak başvuru yaptıkları takdirde işsizlik ödeneğinden faydalanabilir mi?
Vefat etmiş olan ebeveynlerin geri kalan çocukları, kadın veya erkek olduğu fark etmeksizin ebeveynlerinin vefat etmiş olması dolayısıyla yetim aylığı alabilmeleri için 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ya da yabancı bir ülkenin mevzuatı kapsamında çalışmamaları, sigortalılıkları dolayısıyla kendilerine aylık bağlanmamış olması gerekir. Buradan yola çıkarak vefat eden kişi emekli olduğu için, geride kalan çocuklarına yetim maaşı bağlandığını söylemek mümkün.
Peki SGK kapsamında çalışan bir kişi, hem kendi maaşını hem de vefat eden ebeveyninin emekli maaşını alabilir mi? SGK'ya tabi bir şekilde çalışma hayatını sürdüren kişiler, aynı zamanda dul ve yetim aylığı alabilir.
Sigortalı çalışanların yine sigortadan yetim aylığı alma durumları ise farklıdır. Bu durumda kız çocuklarının, evlenmesi, boşanması durumunda eski eşiyle yaşamaya devam etmesi ve son olarak sigortalı bir işe girmesi durumunda yetim aylığı kesiliyor.
Erkek çocuklar için ise durum farklıdır. Erkek çocukların yetim aylığından faydalanma durumu, eğitim durumları göz önünde bulundurularak planlanıyor.
Milli Gazete yazarı ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Mustafa İşcan dul aylığı alanlar engelli maaşı alabilir mi sorusuna köşesinden cevap verdi
İşte yazının ilgili bölümü
Mustafa Bey annem, ölen babam üzerinden SSK dul aylığı almaktadır. Dul aylığı 1.450 TL’dir. Annem yüzde 90 oranında ağır engellidir. Babam üzerinden ölüm aylığı alan annem için evde bakım alabilir miyiz?
Mehmet Bey, evde bakım aylığı Aile Bakanlığı tarafından bağlanmaktadır. Evde bakım aylığı almak için sosyal güvenceli olmama şartı yoktur. Yani, bir kişi, kendisi emekli olsa veya kocasından ölüm aylığı alsa bile, hanesindeki kişi başına düşen gelir miktarı net asgari ücretin üçte ikisinden daha az ise evde bakım aylığı bağlanmaktadır. Yani, aylık almak, evde bakım aylığı almak için engel değildir. Kişi, ağır engelli ise ve hane içinde kişi başına düşen aylık gelir miktarı net asgari ücretin iki katından az ise evde bakım aylığı bağlanabilmektedir.