CHP Genel Başkan Yardımcısı Zeliha Aksaz Şahbaz, 10-16 Mayıs Engelliler Haftası nedeniyle açıklama yaptı.
Aksaz Şahbaz, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 16'sını, Türkiye'de ise nüfusun yüzde 12,29'unu oluşturan engelli bireylerin çeşitli nedenlerle toplumsal hayata katılmakta zorlandıklarını ifade etti.
Gazete Duvar'ın haberine göre; Şahbaz, engelli yurttaşların, sosyal yaşam, eğitim, sağlık, istihdam gibi alanlarda birçok zorlukla mücadele ettiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Engelli olmayan kadınların işsizlik oranı yüzde 16,3 iken engelli kadınlar arasında işsizlik oranı yüzde 32’ye yaklaşmaktadır. Engelli kadınların yüzde 34’ü eşlerinden, yüzde 16’sı babalarından, yüzde 13’ü annelerinden, yüzde 11’i ise çocuklarından şiddet görmekte, engelli kadınlara yönelik şiddetin yüzde 80’i ev içinde gerçekleşmektedir.
TÜİK’in Temmuz 2020 istihdam verilerine göre, Türkiye’de işgücüne katılma oranı yüzde 49,5 iken, çalışabilen engellilerin işgücüne katılım oranı ancak yüzde 22’dir. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 30 uncu maddesinde öngörülen kota sisteminde özel sektörde yüzde 3, kamu sektöründe yüzde 4; devlet memurluğunda ise yüzde 3 oranında zorunlu engelli kotası uygulanmaktadır. Bu kotalar artırılmalı ve uygulanmalıdır."
'ENGELLİLER ARASINDA YOKSULLUK DERİNLEŞTİ'
Şahbaz, "Engelli işçi çalıştırma zorunluluğunu yerine getirmeyen işverenlerden kesilen cezalardan oluşan fon yasa gereği engellilerin iş ve mesleki kazanımları için verilebilmesine rağmen ilgili yönetmelikte yapılan küçük oynamalarla engellilerin bu fondan yararlanmaları neredeyse olanaksız duruma gelmektedir" dedi.
Şahbaz, okul ve sınıfların erişilebilirlik mevzuatından uzak olduğunu savunarak, müfredat içeriğinde ve sunumunda engellilerin esas alınmadığı ve bu nedenle engelli öğrencilerin eğitiminde ciddi aksamalar yaşandığını belirtti.
Şahbaz, engelli aylıklarına da değinerek, şu ifadelere yer verdi:
"2024 yılında yüzde 40-69 arası engelli oranına sahip vatandaşların aylıkları 874 liradan 2 bin 797 liraya, yüzde 70 ve üzeri engelli raporu bulunan vatandaşların aylıkları 2 bin 811 liradan 4 bin 196 liraya yükseltilmiştir. Engelli vatandaşlarımıza açlık sınırının üzerinde yaşayabilecekleri düzeyde bir gelir sağlanmalıdır. Ağır engellilere, özellikle zihinsel engellilere evde bakım sağlayan aileleri desteklenmeli, evde bakım hizmetleri artırılmalıdır. Evde bakım yapan aile fertleri mutlaka SGK güvencesi altına alınmalı. Evde bakım hizmeti ücretleri artırılmalıdır. Engellilere yönelik hizmetler ciddi boyutlarda aksamakta; hastaneler, acil durumlar için bile randevu vermemekte; biyonik kulak kullanıcıları pil için randevu alamamakta; kur artışları nedeniyle cihaz, pil, protez, ortez, tekerlekli sandalye, baston vs. fiyatları olağanüstü artmaktadır. Engelliler arasında yoksulluk derinleşmiştir."
Şahbaz, açıklamasının devamında, "Bizler, tüm engelli vatandaşlarımız için 5378 sayılı kanunun ülkemizin sosyal ve ekonomik gerçekliğinin farkında olunarak uygulanmasını istiyoruz. Engelli vatandaşlarımızın yaşamlarının her alanında eşit fırsatlara sahip olması, sosyal ayrımcılık için farkındalık ve destek çalışmaların artırılması, eğitim, sağlık ve istihdamda onların toplumsal hayatta eşit katılımlarını sağlamak için mücadele etmeye, mevcut tüm yerel yönetimlerimizle engelliler için engelsiz kentler oluşturmaya devam ediyoruz. Engelsiz yaşam engellenemez" ifadesine yer verdi.